Choroby przewlekłe

Choroby przewlekłe, takie jak nowotwory, przewlekłe choroby układu oddechowego i cukrzyca, nie tylko plasują się jako główne przyczyny zgonów w krajach OECD, ale także stanowią znaczne obciążenie dla zdrowia ogółu populacji. Współczesne wyzwania zdrowotne stawiają przed społeczeństwem konieczność skoncentrowania się na profilaktyce i zrozumieniu głównych czynników ryzyka, takich jak palenie tytoniu, spożywanie alkoholu, otyłość oraz brak aktywności fizycznej.

Pandemia COVID-19 dodatkowo podkreśliła znaczenie chorób przewlekłych, ukazując, że osoby z chorobami podstawowymi są bardziej narażone na ciężki przebieg COVID-19, co potwierdzają dane OECD z 2023 roku. Globalny kryzys zdrowotny spowodował nie tylko wzrost zachorowalności na wiele chorób przewlekłych, ale także opóźnienia w ich diagnozowaniu i skutecznym zarządzaniu nimi. W 2021 roku, aż jedna trzecia osób w wieku 16 lat i starszych w 24 krajach OECD zgłosiła, że żyje z długotrwałą chorobą lub problemem zdrowotnym. Jest to nie tylko wyzwanie zdrowotne, ale również społeczne i ekonomiczne, z uwagi na rosnącą liczbę osób starszych, które są bardziej narażone na choroby przewlekłe.

W miarę starzenia się społeczeństw wzrasta częstość występowania chorób przewlekłych, co prowadzi do konieczności dostosowania systemów opieki zdrowotnej do specyficznych potrzeb starzejącej się populacji. Równocześnie jednak zjawisko to, generuje nowe wyzwania dla systemów opieki zdrowotnej, które muszą być przygotowane na zapewnienie kompleksowej, wysokiej jakości opieki w przypadku tych chorób. Warto zaznaczyć, że różnice społeczno-ekonomiczne odgrywają istotną rolę w rozprzestrzenianiu się chorób przewlekłych. Dane OECD pokazują, że średnio 43% osób o najniższych dochodach zgłasza długotrwałe problemy zdrowotne, w porównaniu do 27% osób o najwyższych dochodach. Różnice te są szczególnie widoczne na Litwie, w Belgii, Estonii i Irlandii, gdzie osoby najbiedniejsze są dwukrotnie częściej narażone na choroby przewlekłe niż te najbogatsze.

Cukrzyca stanowi istotne wyzwanie dla zdrowia publicznego, generując poważne konsekwencje, takie jak choroby układu krążenia, ślepota, niewydolność nerek i amputacje kończyn dolnych. Jej wpływ jest szczególnie odczuwalny, gdyż średnio 6,9% dorosłej populacji w krajach OECD żyje z cukrzycą, a dodatkowe 48 milionów osób może mieć niezdiagnozowaną cukrzycę. Wzrost wskaźników otyłości, niezdrowego stylu życia i braku aktywności fizycznej przyczynił się do utrzymującego się poziomu zachorowań na cukrzycę w wielu krajach. Cukrzyca to nie tylko problem zdrowotny, ale także ekonomiczny. Szacuje się, że w 2021 roku na leczenie cukrzycy i zapobieganie jej powikłaniom wydano 650 miliardów USD. Tym samym, skuteczne przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu się cukrzycy wymaga holistycznego podejścia, obejmującego edukację społeczeństwa, promocję zdrowego stylu życia i dostęp do skutecznej opieki medycznej.

 
Materiał edukacyjny opracowany w ramach zadań państwowego instytutu badawczego realizowanych przez NIZP PZH – PIB,
finansowanych przez Ministra Zdrowia na podstawie umowy nr NIZP PZH-PIB/2021/1094/1056. Warszawa 2023 r.
Autorka: dr Anna Dzielska
Źródło: OECD (2023), Health at a Glance 2023: OECD Indicators, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/7a7afb35-en