Dlaczego niektóre kobiety
piją alkohol w czasie ciąży?

Większość kobiet (70–80%) rezygnuje z picia alkoholu, gdy tylko się zorientuje, że jest w ciąży. Wiadomo również, że dla kobiet uzależnionych od alkoholu, które np. w USA stanowią około 5% populacji ciężarnych, podjęcie takiej decyzji jest zbyt trudne. A co z kobietami, które nie są uzależnione, wiedzą, że są w ciąży, a mimo to piją alkohol tak jak wcześniej lub ograniczają jedynie częstotliwość i/lub ilość spożywanego alkoholu?

Jest wiele różnych czynników zwiększających ryzyko picia alkoholu w ciąży, m.in.: uzależnienie, zaburzenia psychiczne czy trudna sytuacja życiowa (np. przemoc w rodzinie). Jednak te bardzo poważne problemy występują w bardzo niewielkiej liczbie przypadków i nie wyjaśniają większości sytuacji picia alkoholu podczas ciąży. Badań pozwalających lepiej zrozumieć to, jak kobiety myślą o piciu alkoholu w ciąży jest niewiele, ale ich wyniki wskazują na różne, bardziej powszechne czynniki ryzyka, takie jak:

  • niezrozumiałe lub niespójne informacje na temat alkoholu i ciąży jakie docierają do kobiet z różnych źródeł (np. wytycznych rządowych, organizacji medycznych, mediów, rodziny i przyjaciół),
  • małe zaangażowanie pracowników medycznych w profilaktykę, w tym niepodejmowanie tego tematu i nieudzielanie zindywidualizowanych do potrzeb danej pacjentki porad,
  • przekonanie, że umiarkowane picie alkoholu, w małych ilościach, jest dopuszczalne i znacznie mniej szkodliwe niż palenie papierosów w czasie ciąży,
  • picie alkoholu przez partnera, który zamiast wspierać kobietę w abstynencji może ją zachęcać do umiarkowanego picia,
  • sytuacje towarzyskie i uroczyste okazje, w czasie których picie alkoholu jest tradycyjnym i powszechnie przyjętym elementem spotkania.
 
Materiał edukacyjny opracowany w ramach zadań państwowego instytutu badawczego realizowanych przez NIZP PZH – PIB,
finansowanych przez Ministra Zdrowia na podstawie umowy nr NIZP PZH-PIB/2021/1094/1056. Warszawa 2023 r.
Autorka: dr Katarzyna Okulicz-Kozaryn
Źródło: OECD (2023), Health at a Glance 2023: OECD Indicators, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/7a7afb35-en