Działalność szpitali

W podmiotach ochrony zdrowia, podobnie jak w innych organizacjach, do oceny ich aktywności oraz efektywności stosowanych jest wiele różnych mierników.
Jednym z nich jest wskaźnik wypisu ze szpitala, informujący o liczbie pacjentów, którzy opuszczają szpital (wskaźnik aktywności), innym - średnia długość pobytu w szpitalu (wskaźnik efektywności opieki medycznej).
Przedwczesne wypisy ze szpitala mogą skutkować m.in. koniecznością powrotu do szpitala, czyli ponownych hospitalizacji, które generują wysokie koszty w systemie opieki zdrowotnej. Z kolei przedłużające się hospitalizacje (opóźnione wypisy ze szpitala) wyczerpują zasoby systemu zdrowotnego, szczególnie w sytuacjach gdy pacjenci mogliby zostać zaopiekowani w trybie ambulatoryjnym lub w placówkach opieki długoterminowej.

W 2021 r. w krajach OECD notowano średnio 130 wypisów ze szpitala w przeliczeniu na 1000 mieszkańców. Najwyższe wartości wskaźnika obserwowano w Niemczech i Austrii (ponad 200 na 1000 mieszkańców), a najniższe - w Meksyku, Kostaryce, Chile, Kanadzie, Holandii i we Włoszech (poniżej 100 na 1000 mieszkańców). W latach 2011–2019 w większości krajów OECD liczba wypisów ze szpitali nieznacznie spadła. Największe spadki odnotowano w latach 2019–2021 w związku ze zmianami organizacji pracy szpitali w czasie pandemii COVID-19.

Length of stay (LOS), czyli długość pobytu pacjenta w szpitalu (hospitalizacji) jest częstym kryterium oceny jakości w ochronie zdrowia.
W 2021 r. średnia długość pobytu w szpitalu dla grupy 36 krajów OECD wyniosła 7,7 dnia. Najkrótsze pobyty w szpitalach odnotowano w Turcji i Meksyku (średnio około 5 dni lub mniej); najdłuższe - w Korei i Japonii (średnio 16 dni lub więcej). Od 2011 r. w większości krajów średnia długość pobytu uległa obniżeniu a najbardziej znaczące spadki miały miejsce w Finlandii, Nowej Zelandii i Japonii. Jedynym krajem, w którym odnotowano znaczące zwiększenie długości pobytu w szpitalu była Korea, ale zjawisko to powiązane było z funkcjonowaniem szpitali w rodzaju opieka długoterminowa (tzw. „szpitale opieki długoterminowej”).

Kolejnym miernikiem działalności szpitali jest korzystanie przez pacjentów z pomocy doraźnej, w ramach oddziałów typu szpitalny oddział ratunkowy (SOR). W 2021 r. w 25 krajach OECD przypadało średnio 27 wizyt na oddziałach ratunkowych (SOR) rocznie w przeliczeniu na 100 osób. Szczególnie wysoki poziom korzystania z opieki doraźnej odnotowano w Portugalii i Hiszpanii – ponad 50 wizyt na SOR w przeliczeniu na 100 osób. W Polsce wartość tego wskaźnika jest jedną z najniższych i wynosi 9 wizyt na 100 osób rocznie.

Choć SOR zapewniają pomoc medyczną o kluczowym znaczeniu w sytuacjach nagłego zagrożenia życia i zdrowia pacjenta, to częste korzystanie z tego typu oddziałów może wskazywać na problemy w funkcjonowaniu systemu opieki zdrowotnej w kraju – zwłaszcza w sytuacjach, gdy pacjenci zgłaszają się na SOR z problemami, które można zaopiekować w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej. W latach 2011–2019 liczba wizyt na oddziałach ratunkowych rosła, a w latach pandemii COVID-19, tj. w okresie 2019–2021, uległa obniżeniu we wszystkich krajach OECD.