Zakres opieki zdrowotnej

Oprócz odsetka ludności uprawnionej do korzystania ze świadczeń zdrowotnych, o objęciu populacji opieką zdrowotną decyduje zakres wchodzących w skład gwarantowanego pakietu świadczeń oraz odsetek pokrywanych kosztów opieki medycznej.
Różnice w tym zakresie pomiędzy poszczególnymi krajami mogą wynikać z włączenia lub wyłączenia określonych świadczeń do pakietu gwarantowanego (takich jak konkretny lek lub terapia), różnych ustaleń dotyczących podziału kosztów lub objęcia niektórymi świadczeniami wyłącznie określonych grup ludności w danym kraju (np. leczenie stomatologiczne dzieci i młodzieży do 18 r.ż.).

Średnio w krajach OECD w 2021 r. około trzy czwarte wszystkich kosztów opieki zdrowotnej było finansowane przez rządowe lub obowiązkowe systemy ubezpieczeń zdrowotnych.
W niemal wszystkich krajach OECD świadczenia w ramach opieki szpitalnej były objęte większym zakresem finansowania ze środków publicznych niż jakikolwiek inny rodzaj opieki. Wskaźniki pokrycia wyniosły prawie 100% w Szwecji, Norwegii, Islandii i Estonii. W Australii, Grecji i Korei pokrycie kosztów opieki szpitalnej ze źródeł publicznych stanowiło jedynie około dwóch trzecich całkowitych kosztów.

Prawie cztery z każdych pięciu dolarów wydanych (79%) na ambulatoryjną opiekę medyczną w krajach OECD zostało opłacone przez rząd i obowiązkowe systemy ubezpieczeń. Pokrycie finansowe wahało się od poniżej 60% w Portugalii i Korei do ponad 90% w Czechach, Słowacji, Danii i Wielkiej Brytanii.

Pokrycie publiczne kosztów opieki stomatologicznej jest znacznie bardziej ograniczone. Średnio mniej niż jedna trzecia kosztów opieki stomatologicznej była pokrywana z programów rządowych lub obowiązkowych ubezpieczeń. Tylko w trzech krajach OECD (Japonia, Niemcy i Francja) pokryto ponad połowę wydatków na leczenie stomatologiczne, podczas gdy poziom obowiązkowego ubezpieczenia był bardzo niski w Grecji, Hiszpanii i Izraelu.

W krajach OECD 56% kosztów zakupu leków zostało sfinansowanych przez rząd lub obowiązkowe systemy ubezpieczeń. Najwięcej wydatków w tym zakresie było finansowanych we Francji (83%), Irlandii (82%) i Niemczech (82%). Z kolei w Kanadzie, Polsce i Chile udział ten wynosił niecałe dwie piąte.
W Kanadzie i Polsce ponad jedna trzecia wszystkich wydatków na leki została sfinansowana w ramach dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych.

Pandemia COVID-19 uwidoczniła zależność między zakresem podstawowej opieki zdrowotnej a odpornością systemu opieki zdrowotnej na nagłe wyzwania zdrowotne. Kraje OECD, w których cała populacja była objęta ubezpieczeniem zdrowotnym gwarantującym kluczowy zestaw świadczeń, odnotowały lepsze wyniki w zakresie poprawy zdrowia.

 
Materiał edukacyjny opracowany w ramach zadań państwowego instytutu badawczego realizowanych przez NIZP PZH – PIB,
finansowanych przez Ministra Zdrowia na podstawie umowy nr NIZP PZH-PIB/2021/1094/1056. Warszawa 2023 r.
Autorka: dr Katarzyna Okulicz-Kozaryn
Źródło: OECD (2023), Health at a Glance 2023: OECD Indicators, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/7a7afb35-en