Transformacja cyfrowa w zdrowiu

Cyfrowa transformacja w ochronie zdrowia zmienia sposób świadczenia usług zdrowotnych, ochrony zdrowia, radzenia sobie z chorobami przewlekłymi i zapobiegania im. Cyfrowa transformacja obejmuje wykorzystanie takich narzędzi jak telemedycyna oraz sztuczna inteligencja, a także informacji zdrowotnych do monitorowania stanu zdrowia populacji i zarządzania wydajnością systemu ochrony zdrowia. Pandemia COVID-19 pokazała, że system opieki zdrowotnej posiadający solidną infrastrukturę cyfrową i możliwość wykorzystywania wysokiej jakości informacji zdrowotnych jest w stanie reagować szybciej i w sposób elastyczny na pojawiające się wyzwania.

Kraje OECD w dalszym ciągu wdrażają i rozszerzają wykorzystanie elektronicznej dokumentacji medycznej (EDM) w szpitalach i gabinetach lekarskich. W 2021 roku średnio ponad 93% przychodni podstawowej opieki zdrowotnej korzystało z EDM, co stanowi istotny wzrost w porównaniu z 70% w 2012 roku. W 13 krajach OECD korzystano z EDM we wszystkich placówkach podstawowej opieki zdrowotnej, podczas gdy w innych, takich jak Polska, Meksyk, Szwajcaria i Japonia, poniżej 40% miało dostęp do EDM. Niemniej jednak we wszystkich tych krajach od 2012 roku nastąpił duży wzrost dostępności EDM, przy czym szczególnie wyraźny - w Danii, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie.

Oprócz infrastruktury i wykorzystania systemów cyfrowych, takich jak EDM, skuteczna transformacja cyfrowa wymaga również dobrego zarządzania, tak aby wykorzystywać i udostępniać informacje zdrowotne zarówno świadczeniodawcom, jak i pacjentom, w sposób bezpieczny i terminowy. W 2021 roku w 16 z 26 krajów OECD dostęp do portalu internetowego posiadała większość pacjentów, i mogli oni przeglądać swój własny profil EDM, a w 13 z 26 krajów pacjenci mogli również komunikować się ze świadczeniodawcami za pośrednictwem portalu.

W 2022 roku w 32 krajach OECD średnio 60% osób w wieku 16–74 lat korzystało w ciągu trzech miesięcy poprzedzających badanie z Internetu w celu wyszukiwania informacji na temat zdrowia. Oznacza to wzrost z w porównaniu z 2012 rokiem, w którym tylko 40% poszukiwało informacji o zdrowiu w zasobach sieci Internet. Podczas pandemii COVID-19 korzystanie z telemedycyny miało kluczowe znaczenie dla zapewnienia pacjentom opieki medycznej. W 2019 roku, czyli w okresie przed pandemią, w krajach OECD średnia roczna liczba telekonsultacji w przeliczeniu na jednego pacjenta wynosiła 0,6 a do 2021 roku wskaźnik ten wzrósł ponad dwukrotnie - do 1,4 telekonsultacji na pacjenta rocznie. W czasie pandemii w wielu krajach rozszerzono wykorzystanie telekonsultacji, choć często ich rozwój ograniczają bariery finansowe, prawne czy organizacyjne.

 
Materiał edukacyjny opracowany w ramach zadań państwowego instytutu badawczego realizowanych przez NIZP PZH – PIB,
finansowanych przez Ministra Zdrowia na podstawie umowy nr NIZP PZH-PIB/2021/1094/1056. Warszawa 2023 r.
Autorka: dr Katarzyna Okulicz-Kozaryn
Źródło: OECD (2023), Health at a Glance 2023: OECD Indicators, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/7a7afb35-en